بازطراحی مرکز محله در بافت جدید شهر یزد با الگوگیری از مراکز محله ای بافت تاریخی؛ نمونه موردی: مرکز محله پشت سیلو صفائیه یزد

thesis
abstract

از گذشته تاکنون همواره مرکزمحله مردمی ترین فضای هر محله محسوب می شده که بسترساز بسیاری از روابط اجتماعی بوده و کارکردهای مختلفی را براساس نیازهای زمان در خود جای می داده است. از طرفی یکی از شاخص های بافت تاریخی شهر یزد وجود مراکز محله ای است که در برابر نیازهای جامعه محلی و زندگی اجتماعی ساکنان محله بسته به شرایط زمان شکل گیری، کاملا پاسخگو بوده و الگوهای مناسبی را در زمینه های مختلف طراحی در اختیار قرار می دهد. اما متاسفانه این الگوها در بافت ها و ساخت و سازهای جدید نه تنها مجال بروز نیافته که حتی انتظارات اولیه از یک فضای عمومی محلی نیز در محلات جدید شهر یزد، وجود نداشته و در نتیجه این محلات نتوانسته اند به یک فضای عمومی مطلوب دست یابد. براین اساس هدف اصلی این پژوهش، شناسایی عوامل مطلوبیت بخش به فضای مرکز محله در شهر یزد و برای استفاده کنندگان از آن؛ با بهره گیری از بستر کالبدی و بوم انسانی، فرهنگی و طبیعی است؛ به نحوی که الگوهای غنی بومی در راستای نیازها، خواسته ها و شرایط زندگی امروزی مورد استفاده واقع شوند. با در نظر داشتن نقش و حدود اختیارات طراحی شهری، ابتدا با مروری بر ادبیات موضوع شامل مفاهیم کلیدیِ بازطراحی، مرکز محله و الگو در کنار سایر مفاهیم تاثیرگذار بر روند پژوهش، به شناخت حوزه های طراحی، در سه مرتبه شامل شهر یزد (حوزه فراگیر)، محله پشت سیلو (حوزه بلافصل) و مرکز محله پشت سیلو (حوزه مداخله مستقیم) و شناسایی مسائل و مشکلات آنها به کمک تکنیک های تحلیلی swot و fmea پرداخته شد. در ادامه به منظور عملی نمودن رویکرد پژوهش مبنی بر الگوگیری از مراکز محله ای بافت تاریخی، طی فرایندی به شناسایی الگوهای عملی موجود در ابعاد پنج گانهِ فضایی، زمینه ای، بصری، کارکردی و اجتماعی در سه مرکز محله منتخب از بافت تاریخی شهر یزد (کوشکنو، یعقوبی، هاشم خان) اقدام شد. در ادامه با تدوین چشم انداز و تدقیق اهداف، راهبردها و ارائه و ارزیابی گزینه های بازطراحی در مراتب مورد نظر به راهنمای بازطراحی برای حوزه بلافصل و مداخله مستقیم به صورت مراتبی از اصول و احکام تا ضوابط، پیشنهادات، توصیه ها و دستورالعمل های اجرایی دست یافتیم؛ در نهایت با بهره گیری از راهنمای بازطراحیِ مرتبه سوم، ما به ازاء هر یک از موارد راهنمای تدوین شده به صورت طرح سه بعدی ارائه شد. مهم ترین نتایج این پژوهش، حاکی از آن است که شناسایی الگوهای بومی در هر فضایی مستلزم بهره گیری از فرایندی قاعده مند بوده که در خصوص نمونه های خاص این پژوهش در فرایند الگوگیری بایستی با شناسایی عاملی انسجام بخش به تمامی الگوها و قابلیت و چگونگی انطباق با شرایط امروزی جهت استفاده در بافت های جدید کاربردی شود؛ از طرف دیگر طراحی براساس شرایط بستر کالبدی، فرهنگی و طبیعی یا همان الگوهای بوم آورد، در کنار الزامات خاص مرکز محله؛ می تواند فضای محلیِ با هویتی را ایجاد نماید که ساکنان محل به صورت مستمر در آن حضور یافته و نسبت به آن احساس مسئولیت نمایند. حوزه مداخله مستقیم این پژوهش یا همان مرکز محله پشت سیلو با بازطراحی براساس الگوهای بوم آوردی همچون وحدت و ترکیب اجزای فضا به مثابه یک کل، پیاده مداری و رعایت مقیاس انسانی در فضا، تناسب کاربری ها و فعالیت ها با نیازهای فرهنگی و اجتماعی ساکنان و .... فضایی جذاب با هویت بوم گرا و متناسب با خواسته های ساکنان محله پشت سیلو در اختیار ایشان قرار می دهد. تداوم نتایج این پژوهش می تواند در قالب بومی سازی و متناسب سازی فرایند و روش کار برای سایر بسترها و فضاهای دیگر انجام پذیرد.

similar resources

مطالعه تطبیقی مراکز محله ای شهر یزد بر مبنای شاخص های مرکز محله ایده آل با رویکرد تحلیلی FMEA (مطالعه موردی: مرکز محله "یعقوبی" در بافت تاریخی و "پشت سیلو" در بافت جدید شهر یزد)

 تحولات ایجاد شده در دهه­های اخیر و نیز عدم توجه به ویژگی­های یک مرکز محله مطلوب و کارآمد در هر بستری و مطابق با نظرات و خواسته­های استفاده­کنندگان از این فضاها موجب بروز مشکلاتی از جنبه­های مختلف در مراکز محله­ای شده است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مسائل و مشکلات پیرامون دو مرکز محله یعقوبی در بافت تاریخی و مرکز محله پشت سیلو در بافت جدید شهر یزد و تحلیل آنها از طریق تکنیک FMEA (که اساساً با ه...

full text

سنجش شاخص‌های سرمایه اجتماعی در محلات بافت تاریخی شهر یزد (نمونه موردی: محله پشت‌باغ)

روابط اجتماعی در بافت تاریخی شهر یزد بر اساس هویت محله‌ای شکل‌گرفته‌اند. انباشت این روابط در طی سالیان، مجموعه گسترده‌ای از پیوندهای اجتماعی را در بین ساکنان سبب شده است. از آنجا که در چند دهه اخیر به دلایلی، مفهوم سرمایه اجتماعی در بافت تاریخی شهر یزد رو به نزول نهاده، ضروری است تا با تعیین سطح سرمایه اجتماعی در این محلات، نسبت به تقویت شاخص‌های آن اقدام گردد. هدف اصلی از این پژوهش، اندازه‌گیر...

full text

رابطه اعتماد اجتماعی با توسعه محله ای نمونه موردی؛ محله فهادان شهر یزد

چکیده محله را می‌توان یکی از مهم‌ترین بازوهای رشد و توسعه شهرها دانست چراکه نمی‌توان شهرهایی توسعه‌یافته داشت، درحالی‌که محلات توسعه‌یافته نباشند. ازاین‌ رو شناخت عمیق‌تر نظام توسعه محلات، و پر کردن شکاف موجود(عدم توجه به سطوح پایین‌تر نظام شهری) می‌تواند به درک درست برنامه‌ریزان در اتخاذ تصمیمات درست منتهی شود. از سویی اعتماد اجتماعی موضوعی حیاتی برای جوامع انسانی است،که ارتباطی اساسی با نظام ...

full text

ساماندهی و باز زنده‌سازی مرکز محله در بافت تاریخی به منظور ارتقاء تعاملات اجتماعی (مطالعه موردی محله سنگ سیاه شیراز)

    محله‌ها و بافت‌های تاریخی هویت بخش و هویت سازند. این کالبد تاریخی کهن با وجود قابلیت‌های بالقوه و سرمایه‌های گرانقدر، با چالش‌های بسیاری روبروست که عدم پیش بینی تمهیدات لازم، موجب آسیب‌های جبران ناپذیر و اتلاف سرمایه‌های فرهنگی منحصر به فرد می‌شود. محله همیشه و در هر شرایط در ارتباط پویا با اطراف خود بوده، این روند در حال حاضر کم رنگ شده است و ارزش‌های درونی محله، که همان ارتباطات انسانی نا...

full text

رابطه ساختار محله بندی بافت قدیم شهر یزد و مشارکت اهالی برای تأمین خدمات شهری  مورد نمونه: محله دولت آباد

چکیده تهیه و تدارک خدمات شهری ، مستلزم صرف منابع بسیار از جمله زمان، هزینه، نیروی انسانی از سوی سازمان های ذیربط است . در مقابل استفاده از نیروی مشارکت مردمی با وجود روحی ة مشارکت پذیری در میان ساکنان بافت قدیم شهر یزد، منبع ارزنده ای برای امر فوق در محلات آن بشمار می رود. بهره گیری دیگر بار از   مشارکت مردم در محله دولت آباد به منظور فراهم آوردن بخشی از خدمات شهری بیش از هر چیز مستلزم شناخت   ...

full text

رابطه شبکه اجتماعی با توسعه محله ای نمونه موردی؛ محله فهادان شهر یزد

توسعه در سطح محلی و تلاش برای یافتن راهکارهای دموکراتیک در کشورهای توسعه یافته، سال هاست که بخش مهمی از مطالعات برنامه ریزی شهری را به خود اختصاص داده است، ازاین رو مطالعه جغرافیایی شهر با محور قرار دادن محلات شهری از اولویت های کاری برنامه ریزان شهری به شمار می رود. محله فهادان به عنوان هسته مرکزی شکل گیری شهر یزد، شکلی از همبستگی برمبنای سکونت بوده است که اکنون به دلیل عدم توجه به توسعه محله ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد - دانشکده هنر و معماری

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023